Archiwa, przechowując i troszcząc się o pamięć narodu, były i nadal są częścią polskiego dziedzictwa kulturowego, jednakże w XXI w. ich rola nieco się zmienia — przekazując wiedzę o przeszłości i jej dziedzictwie, a przy tym o praktycznym znaczeniu dokumentów w naszym codziennym życiu, uczestniczą one w większym niż do niedawna stopniu w procesie kształcenia i wychowania człowieka jako członka społeczeństwa obywatelskiego. Zwracają bowiem uwagę na konieczność przywrócenia wartości badaniu przeszłości z myślą zarówno o teraźniejszości, jak i przyszłości. Wspomagają tym samym działania edukacyjne tradycyjnie przypisane instytucjom oświatowym.
30 stycznia 2019 roku minister kultury prof. Piotr Gliński wręczył dr Pawłowi Pietrzykowi powołanie na stanowisko Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.
Z wielkim smutkiem zawiadamiamy, że w dniu 10 stycznia 2019 roku zmarła Urszula Wieczorek, archiwistka, wieloletni kierownik Oddziału Fotografii Archiwum Dokumentacji Mechanicznej (obecnie: Narodowe Archiwum Cyfrowe).