Kazimierz Skarżyński (1887–1962). W imię prawdy o zbrodni katyńskiej — promocja książki

W dniu 2 października w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyła się promocja książki pt. Kazimierz Skarżyński (1887–1962). W imię prawdy o zbrodni katyńskiej wydanej przez Archiwum Państwowe w Warszawie oraz Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych.

Książka poświęcona jest Kazimierzowi Skarżyńskiemu (1887–1962), sekretarzowi generalnemu PCK oraz jego roli w ujawnieniu prawdy o zbrodni katyńskiej. W 1943 r. przewodził on grupie PCK podczas wyjazdu do Smoleńska i Katynia (kwiecień). Na miejscu podjął decyzję o polskiej ekshumacji. Wynegocjował z Niemcami status i warunki pracy komisji technicznej, przeciwstawiając się – w warunkach osobistego zagrożenia – planom wykorzystania PCK dla działań niemieckiej propagandy.

Opracował zasadniczą dokumentację dotyczącą prac w Katyniu. Jest autorem sporządzonego w czerwcu 1943 r. dokumentu pt. „Sprawozdanie poufne.

O całokształcie udziału Polskiego Czerwonego Krzyża w pracach ekshumacyjnych w Katyniu pod Smoleńskiem”, który przekazał władzom Polski Podziemnej oraz potajemnie, po zakończeniu wojny, ambasadzie brytyjskiej.

W końcowym okresie drugiej wojny światowej i po jej zakończeniu ukrywał się. Kilkakrotnie przesłuchiwany, zagrożony aresztowaniem, korzystając z pomocy podziemia zbiegł z kraju z żoną i dwojgiem małych dzieci. Zabrał ze sobą materiały katyńskie, które przewiózł do Londynu. Osiedlił się w Kanadzie. W 1952 r. złożył obszerne zeznania w sprawie zbrodni katyńskiej przed Komisją Kongresu Amerykańskiego. Zmarł w Kanadzie.

Podczas spotkania Pani Maria Skarżyńska, córka Kazimierza Skarżyńskiego przekazała do zasobu Archiwum Państwowego w Warszawie około 50 dokumentów aktowych

z początku XX w. do lat 90-tych XX w. oraz ponad 250 fotografii. Obrazują one życie prywatne rodziny Skarżyńskich, Czarnowskich, Zamoyskich oraz działalność zawodową Kazimierza Skarżyńskiego. Wśród dokumentów znajduje się kopia maszynowa raportu przekazanego w sierpniu 1946 r. rządowi londyńskiemu  z prac prowadzonych przez PCK w Katyniu w 1943 r.

Wśród uczestników spotkania obecni byli m.in. Minister Jacek Cichocki, Szef KPRM,  Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych prof. Władysław Stępniak, Zastępca Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych Ryszard Wojtkowski,  Prezes IPN  dr Łukasz Kamiński, przedstawiciele  parlamentu, ambasad oraz rodzin katyńskich.