OD CZEGO SIĘ ZACZĘŁO ?
Sprawozdanie
z konferencji jałtańskiej z 11 II 1945 r.
Przybyliśmy na Konferencję Krymską zdecydowani
załatwić nasze różnice zdań co do Polski...
Działający obecnie w Polsce Rząd Tymczasowy
powinien być wobec tego przekształcony na szerszej podstawie
demokratycznej z
włączeniem przywódców demokratycznych z samej
Polski i od Polaków z zagranicy.
Ten nowy rząd powinien wtedy otrzymać nazwę Polskiego Rządu
Tymczasowego
Jedności Narodowej.
Panowie Mołotow, Harriman i sir A. Clark Kerr są
upoważnieni, żeby, jako Komisja, porozumieli się przede wszystkim w
Moskwie z
członkami obecnego Rządu Tymczasowego i z innymi polskimi
przywódcami
demokratycznymi z samej Polski i z zagranicy, w celu przekształcenia
obecnego
Rządu w powyższym duchu. Ten Polski Rząd Tymczasowy Jedności Narodowej
będzie
miał obowiązek przeprowadzenia możliwie najprędzej wolnych i
nieskrępowanych
wyborów, opartych na głosowaniu powszechnym i tajnym. W
wyborach tych będą
brały udział i wystawiały kandydatów wszystkie partie
demokratyczne i antynazistowskie.
Zwierzchnicy trzech rządów uważają, że wschodnia
granica Polski powinna biec wzdłuż linii Curzona z odchyleniem od niej
w
pewnych okolicach o pięć do ośmiu kilometrów na korzyść
Polski. Uznają oni, że
Polska powinna uzyskać znaczny przyrost terytorialny na
Północy i na Zachodzie.
Cyt. za: Wiek XX. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i ucznów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 1998, s. 227–228 (dalej: Wiek XX)
________________________________________________________________________________________ Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt, Józef Stalin w Jałcie, 4–11 II 1945 r., fot NN, NAC, sygn. XI 683 |
... Rząd polski oświadcza, że decyzje Konferencji
Trzech dotyczące Polski nie mogą być uznane przez rząd polski i nie
mogą
obowiązywać narodu polskiego.
Oderwanie od Polski wschodniej połowy jej
terytorium przez narzucenie tzw. Linii Curzona jako granicy
polsko-sowieckiej
naród polski przyjmie jako nowy rozbiór Polski,
tym razem dokonany przez
sojuszników Polski.
Zamiar trzech mocarstw utworzenia
„tymczasowego
rządu polskiego jedności narodowej” za pomocą uzupełnienia
narzuconego komitetu
lubelskiego, przez bliżej nieokreślonych przedstawicieli
demokratycznych partii
politycznych polskich i osobistości z emigracji, doprowadzić może
jedynie do
zalegalizowania mieszania się Sowietów w wewnętrzne sprawy
Polski.
cyt. za: Wiek XX, s. 280–281
________________________________________ Niemcy skapitulowały — plakat, b.d., AAN, MIP, sygn. 840/2 |