|
|
|
Proces
kształtowania się godła miejskiego Warszawy w postaci syreny przypada na I
poł. XIV w. Natomiast pierwsze dokumenty z wizerunkami herbu Warszawy pochodzą
z II poł. XV w.
Jeszcze do połowy XVIII w. na pieczęciach miejskich
umieszczano wizerunek potworowatej syreny . Dopiero od tej pory wyobrażenie syreny:
zbrojnej półkobiety-półryby na dobre wpisało się w użycie przez
warszawskie urzędy miejskie. Syrena często występowała wśród elementów
roślinnych - girland i palmowych wieńców, miała podwójnie
zakręcony ogon i patrzyła w prawo.
Do końca XVIII w. syrenka stanowiła
jedynie herb Starej Warszawy, Solca i Mariensztatu. Dopiero w 1791 r. objęła
swym zasięgiem, jako godło, scalone administracyjnie miasto: Starą i Nową
Warszawę oraz jurydyki. Jej wizerunek umieszczano na miejskich pieczęciach.
Widniał też na dokumentach wystawianych przez burmistrza, potem prezydenta miasta,
radę miasta, dokumentach cechowych. Zdobił księgi rachunkowe miasta.
W
okresie rozbiorów syrenka utraciła znaczenie herbu, spadając do roli
drugorzędnego znaku. Jej miejsce na miejskich pieczęciach zajęło godło państwowe.
O znaczeniu syrenki jako symbolu można jednak powiedzieć choćby w wypadku urzędowych
dokumentów, jakimi były dziewiętnastowieczne książeczki legitymacyjne,
na których widnieją legalnie „przemycone” syrenki, dokumenty
mające charakter meldunkowy, wystawiane przez Komisarzy Policji Wykonawczej w
Warszawie.
Syrenka ponownie stała się herbem Warszawy w 1915 r. W wyniku
rozwiązania ogłoszonego wówczas konkursu
na opracowanie projektu pieczęci z herbem miasta, przyjęto projekt Zygmunta
Szellera. W miarę upływu czasu wizerunek „urzędowej” syrenki uległ
licznym zmianom. Skłoniło to władze miasta do przyjęcia w 1938 r. jako obowiązujący
projektu syrenki autorstwa Szczęsnego Kwarty. Był on używany aż do 1967 r.,
zaś po przerwie reaktywowany jako herb w 1990 r. przez Radę Miasta Warszawy.
|
|