WPROWADZENIE

Rozpoczęta w czerwcu 2006 roku rekonstrukcja pałacu Saskiego stanowi część planu odbudowy zachodniej pierzei placu Piłsudskiego, który jest elementem istniejącego od blisko trzystu lat założenia urbanistycznego zwanego Osią Saską. Materiały archiwalne znajdujące się w zasobie Archiwum m.st. Warszawy (APW) pozwalają zobrazować przeobrażenia jakim ulegała Oś Saska na przestrzeni swoich dziejów.

Założenie do dzisiejszego dnia zachowało podstawowe cechy pierwotnego układu przestrzennego, jednak jego kształt został silnie zniekształcony. Zmiany te widoczne są na planach i mapach Warszawy poczynając od Planu Tirregaille'a z 1762 roku. Informacji o funkcjonowaniu Osi Saskiej w strukturze miasta dostarczają także plany Lindleyów oraz fotoplany Warszawy.

Większość składników architektonicznych Osi Saskiej uległo zniszczeniu w czasie drugiej wojny światowej. Ich wizerunki zachowały się na pocztówkach i fotografiach powstałych w XIX-XX wieku, a także w postaci planów architektonicznych.

Poniższa prezentacja ma na celu przedstawienie Państwu burzliwych dziejów Osi Saskiej, oraz znaczenia jej poszczególnych elementów w dawnym krajobrazie Warszawy.