Wprowadzenie
Geneza Osi
Pałac Saski
Ogród Saski
Okres zaborów
20-lecie międzywojenne
II wojna światowa
Grób Nieznanego ŝołnierza
   
 

OKRES ZABORW

O Saska przechodzia w okresie zaborw liczne przemiany, bdce wynikiem zarwno rozwoju miasta jak i dziaa wadz carskich.

W pocztku XIX wieku poszczeglne elementy Osi Saskiej ulegay stopniowej degradacji. Popraw sytuacji przynioso utworzenie Krlestwa Polskiego. W latach 1815-1827 Ogrd Saski zosta przeksztacony wedug projektu angielskiego planisty Jamesa Savage'a. Rozebrano Wielkie Salon co pozwolio przeduy gwn alej do elaznej Bramy.
Paac Saski przebudowano w latach 1838-1842 wedug projektu architekta A. Idkowskiego. Cz rodkowa zastpiona zostaa przez jedenastoprzsow, dwurzdowa kolumnad, ktra umoliwia komunikacj ludnoci midzy placem Saskim a Ogrodem. Na rodku placu wzniesiono w 1841 roku eliwny obelisk powicony polskim generaom zabitym przez powstacw 29 listopada 1830 roku. W latach 1855-1877 midzy placem i Krakowskim Przedmieciem zbudowano nowoczesny budynek Hotelu Europejskiego, natomiast przy ulicy Krlewskiej powsta w latach 1867-1871 reprezentacyjny Paac Kronenberga. W latach 1894-1912 wzniesiono na placu Saskim ogromny sobr. Utrzymana w stylu bizantyjskim witynia miaa wejcie od strony paacu Saskiego. Od strony ulicy Krlewskiej znajdowaa si wolno stojca, siedemdziesiciometrowa dzwonnica.

Os Saska na tzw. Planie Korpusu Inynierw, Kolekcja I map i planw Warszawy, nr zesp. 1004/IV, sygn. K I 37Os Saska na mapie z II po. XIX wielu, WIDOK MIASTA WARSZAWY z wysokosci 200 sani. VUE de la VILLE VARSOVIE a Vol d'oiseau, 2 po. XIX wieku, Kolekcja I map i planw Warszawy, nr zesp. 1004/IV, sygn. K I 203Plac Saski. Na pierwszym planie obelisk ku czci polskich oficerw zabitych przez powstacw podczas nocy listopadowej, Zbir fotografii XIX wieku, nr zesp. 1606, sygn. I.200Widok z lotu ptaka na plac Saski po 1915 roku, Zbir pocztwek XIX-XX wieku (do 1939 roku), nr zesp. 1622/IV, sygn. IV-48

Nowe obiekty wznoszono rwnie w Ogrodzie Saskim. W zachodniej czci Ogrodu powsta w 1847 roku budynek Instytutu Wd Mineralnych, wzorowany na rzymskich termach Dioklecjana. W latach 1852-1854 w pnocnej czci Ogrodu powsta istniejcy do dzi Wodozbir, naladujcy wityni Westy w Tivoli. Do dnia dzisiejszego przetrwaa take fontanna zbudowana w 1855 roku na tle kolumnady paacu Saskiego. W 1870 roku w pnocno-zachodniej czci Ogrodu powsta drewniany budynek Teatru Letniego.

Sobr na placu Saskim, Zbir pocztwek XIX-XX wieku (do 1939 roku), nr zesp. 1622/IV, sygn. IV-39Sobr na placu Saskim przed 1915 r., Zbir pocztwek XIX-XX wieku (do 1939 roku), nr zesp. 1622/IV, sygn. IV-616Krakowskie Przedmiescie, widok na Sobr i dawne Kuznie Saskie. W gbi narys dzwonnicy, Zbir pocztwek XIX-XX wieku (do 1939 roku), nr zesp. 1622/IV, sygn. IV-620Sobr na Placu Saskim okoo 1915, Zbir otwarty fotografii XX wieku, nr zesp. 1950/IV, sygn. III-39
Paac Kronenberga, Zbir fotografii XIX wieku, nr zesp. 1606/IV, sygn. I.85Paac Brhla, Zbir Korotyskich, nr zesp. 201, sygn. IV/54Paac Brhla przed 1905 rokiem widok od ul. Kotzebue (obecnie Fredry) na boczne skrzydo, Zbir pocztwek XIX-XX wieku (do 1939 roku), nr zesp. 1622/IV, sygn. IV-422Ogrd Saski, gwna aleja przed 1912 r., Zbir pocztwek XIX-XX wieku (do 1939 roku), nr zesp. 1622/IV, sygn. IV-144
Ogrd Saski okoo 1915, wgbi paac Saski oraz kopuy Soboru, Zbir otwarty fotografii XX wieku, nr zesp. 1950/IV, sygn. III-36Teatr Letni w Ogrodzie Saskim, Zbir fotografii XIX wieku, nr zesp. 1606/IV, sygn. I.79Teatr Letni w Ogrodzie Saskim przed 1915 r., Zbir pocztwek XIX-XX wieku (do 1939 roku), nr zesp. 1622/IV, sygn. IV-218Ogrd Saski - sadzawka i budynek Wodozbioru, 1877 rok, Zbir fotografii XIX wieku, nr zesp. 1606/IV, sygn. I.77
Mieszkacy Warszawy w Ogrodzie Saskim, Zbir Korotyskich, sygn. IV/55Projekt restauracji paacu Saskiego, 1837 r., Kolekcja planw architektonicznych, nr zesp. 1311/IV, sygn. 158/1Projekt restauracji paacu Saskiego, 1837 r., Kolekcja planw architektonicznych, nr zesp. 1311/IV, sygn. 158/2Ogrd Saski na planie Warszawy w skali 1:500, Wydzia Pomiarw Zarzadu Budowy Kanalizacji i Wodociagw ["Plany Lindleya"] zesp. 1001/IV, (Ogrd Saski) 4
Ogrd Saski na planie Warszawy w skali 1:500, Wydzia Pomiarw Zarzadu Budowy Kanalizacji i Wodociagw ["Plany Lindleya"] zesp. 1001/IV, (Ogrd Saski) 5Ogrd Saski na planie Warszawy w skali 1:500, Wydzia Pomiarw Zarzadu Budowy Kanalizacji i Wodociagw ["Plany Lindleya"] zesp. 1001/IV, (Ogrd Saski) 6Plac Saski na planie Warszawy w skali 1:2500, Wydzia Pomiarw Zarzadu Budowy Kanalizacji i Wodociagw ["Plany Lindleya"] zesp. 1001/IV, L 734 rekopis/12Ogrd Saski na planie Warszawy w skali 1:2500, Wydzia Pomiarw Zarzadu Budowy Kanalizacji i Wodociagw ["Plany Lindleya"] zesp. 1001/IV, L 734 rekopis/11