„Reise
nach Warschau” to album 62
fotografii wykonanych
przez oficera Wehrmachtu Jurgena
Josta podczas
dwudniowej wycieczki z Poznania do Warszawy w czerwcu
1941 r. Większość
zdjęć (53) zostało
zrobionych w Warszawie. Album o wymiarach 20 x 23 cm jest przewiązany granatowym sznureczkiem, oprawiony w tekturową okładkę ozdobioną kolorowym rysunkiem dyliżansu podróżnego i odręcznym napisem u dołu „Reise nach Warschau 1-2.06.1941”. Układ fotografii, nadany przez autora, pozwala prześledzić trasę podróży.
Album otwierają dwa zdjęcia wykonane w Poznaniu, gdzie Jost stacjonował; pierwsze z nich to budynek Królewskiej Komisji Osadniczej, w którym mieściła się w czasie wojny siedziba przedstawicielstwa XXI Korpusu Armii w Poznaniu (ob. Colegium Maius UAM, ul. Fredry 10.) Na drugim widoczny jest ówczesny gmach Teatru Miejskiego (ob. Teatr Wielki, ul. Fredry 9.). Kilka zdjęć stanowią widoki z okien wagonu; zniszczone linie kolejowe, spalone wagony, dworce w Łowiczu i warszawskie: Zachodni, Główny i Wschodni. Z dużym prawdopodobieństwem można odtworzyć trasę wędrówki niemieckiego żołnierza ulicami Warszawy. Spacerował ulicą Marszałkowską, Krakowskim Przedmieściem, al. 3 Maja, Puławską, placami: Bankowym, Teatralnym, Napoleona, Krasińskich, Saskim, ulicami: Grzybowską, Waliców, Krochmalną, Żelazną, Okopową. Na zdjęciach widać pałac Saski od głównej alei Ogrodu Saskiego, wjazd na dziedziniec pałacu Brühla, zniszczony Zamek Królewski, ruiny zbombardowanych budynków. Jost wykonał także kilka zdjęć mostów warszawskich: Kierbedzia, Poniatowskiego, Średnicowego, ruiny Yacht Clubu. Będąc na Pradze fotografował Dworzec Wschodni od strony ulicy Kijowskiej, kościół św. Floriana i arkady Kubickiego widziane od strony praskiej. Przed Dworcem Głównym sfotografował kolumnę Żydów prowadzonych przez niemieckiego żołnierza. Większość zdjęć jest podpisana, niektóre zawierają osobiste spostrzeżenia. Zdjęcie murów getta zostało opatrzone komentarzem: „Żydzi, ci którzy zostali najbardziej przez wojnę dotknięci, nie są ofiarami, lecz winnymi”, fotografia dorożek chaotycznie zaparkowanych przy dworcu w Piasecznie: „Polski porządek”.
Album został przekazany do zbiorów Archiwum Państwowego m.st. Warszawy przez Grupę Wydawniczą Polskapresse Sp. z o.o. w 2009 r. |
|
|
|